Urgent Conversations: Antwerp – Athens, Part III
(c)image: Giannis Vastardis, National Museum of Contemporary Art, Athens
Ο αναστοχασμός πάνω στον πολιτιστικό πλουραλισμό και την υβριδικότητα της κουλτούρας, καθώς και πάνω στους κινδύνους ομογενοποίησής της, που αποτέλεσε άλλωστε πεδίο ενός ευρύτατου φάσματος συζητήσεων κατά τις τελευταίες δεκαετίες στο πλαίσιο της «παγκοσμιοποίησης», θα τροφοδοτήσει τις αναζητήσεις του Αληθεινού από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 με την ενότητα των Κατακρύψεων. … Οι Κατακρύψεις, που ξεκίνησαν το 1981 και βρίσκονται σε εξέλιξη, έχοντας φτάσει μέχρι σήμερα τις 201, αναπτύσσονται σε ολόκληρο τον πλανήτη ως μια οικουμενική διασπορά έργων, τα οποία ο καλλιτέχνης κρύβει μέσα στη γη σε διαφορετικούς τόπους, από τη Θεσσαλονίκη έως το Borobudur και από το Μάτσου Πίτσου έως το Βαρανάσι. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η ανάγκη που ώθησε τον Δημήτρη Αληθεινό στη σύλληψη και πραγματοποίηση ενός τέτοιου έργου ήταν η αγωνία του για τους κινδύνους που απειλούν με αφανισμό τον πλανήτη, όπως η πυρηνική απειλή και η οικολογική καταστροφή. Όμως, στις τέσσερεις δεκαετίες που ακολούθησαν, οι Κατακρύψεις εμπλουτίζονται συνεχώς με νέα νοηματοδότηση και, χωρίς να σταθεροποιούνται σε μια σειρά έργων με ενιαίο χαρακτήρα, λαμβάνουν πολλαπλές μορφές: κλειστές και ανοιχτές, με διάρκεια αρκετών μηνών, στις οποίες δεν παρέστη κάποιος μάρτυρας πέρα από τον καλλιτέχνη, έως εκείνες που πραγματοποιήθηκαν παρουσία κοινού σε κάποιο μουσείο. Τα μοναδικά τεκμήρια που έρχονται στο φως για ολόκληρη τη σειρά των κρυμμένων έργων είναι οι κάρτες που αποστέλλονται από τον καλλιτέχνη, στις οποίες γίνεται πάντα αναφορά του συγκεκριμένου χρόνου και τόπου.
Τίνα Πανδή
Σταμάτης Σχιζάκης
«Μια Αναδρομή / Ένα Συμβάν», Δημήτρης Αληθεινός. Αναδρομική, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα, 2013